Siemens en Deutsche Bahn (DB) hebben de ITS-beurs in Hamburg geopend met een wereldprimeur: de eerste volledig autonoom rijdende tram. De stad Hamburg wordt hiermee koploper in digitaal spoorvervoer, wat voor OV-reizigers een hoger aanbod, meer stiptheid en comfort met zich meebrengt.
Siemens en DB hebben samen met de stad Hamburg 60 miljoen euro geïnvesteerd in dit project met de naam ‘Digitale S-Bahn Hamburg’. Het is een blauwdruk voor het toekomstige spoorvervoer in Duitsland en een onderdeel van ‘Digitale Schiene Deutschland’, de digitalisering van het Duitse spoor door over te stappen van conventionele seintechniek naar radiografisch gestuurd rijden. De zelfrijdende tram in Hamburg kan volledig zelfstandig optrekken, rijden, remmen, stoppen en rangeren. Gedurende de pilot zijn alleen nog operators aan boord om te kijken of alles goed gaat met de tram en de passagiers.
Betrouwbaarder en stipter
Dr. Richard Lutz, bestuursvoorzitter van DB, nam op 11 oktober de digitale tram naar het ITS-congres, ’s werelds grootste beurs voor Intelligente Transport Systemen. Hij werd begeleid door Dr. Roland Busch, bestuursvoorzitter van Siemens AG, en Hamburgs burgemeester Peter Tschentscher. Richard Lutz had het over een historisch moment. “Digitaal spoorvervoer is werkelijkheid geworden in Duitsland. Hiermee kunnen we reizigers meer, betrouwbaarder en stipter spoorvervoer aanbieden, zonder ook maar één extra kilometer extra spoor te hoeven aanleggen. Een belangrijke stap in de verduurzaming van de mobiliteitssector.”
Zuinig en comfortabel
“We maken spoorvervoer slimmer”, aldus Busch. “Autonome treinen rijden precies op schema. Zo helpen we DB het spoorvervoer aantrekkelijker en milieuvriendelijker te maken. Met onze technologie kan DB tot 30 procent meer reizigers vervoeren, de stiptheid verbeteren en ruim 30 procent energie besparen. Door de open interfaces kunnen ook andere spooroperators wereldwijd alle treintypen gebruiken.”
Meer capaciteit
In Hamburg maken dagelijks zo’n 750.000 personen gebruik van de tram. Het aantal inwoners van de stad zal de komende decennia fors groeien. Daarom moet ook de capaciteit van het OV worden uitgebreid. Door het tramvervoer te digitaliseren, kunnen de trams frequenter rijden. Peter Tschentscher: „Digitalisering biedt enorme kansen voor het hele tramnetwerk in Hamburg. We creëren meer capaciteit op het bestaande netwerk, verbeteren de betrouwbaarheid, het comfort en de stiptheid.”
ATO en ETCS
De technische basis voor digitaal spoorvervoer is de toekomstige Europese standaard ATO (Automatic Train Operation) in combinatie met het Europese spoorbeveiligingssysteem ETCS (European Train Control System). Treinen kunnen hierdoor korter op elkaar rijden. Ze krijgen continu informatie doorgestuurd over de actuele verkeerssituatie en kunnen daardoor efficiënter, met een optimale snelheid en zonder veel afremmen rijden. De mechanische belasting van treinen neemt af en de operationele kosten dalen. De stad Hamburg gaat de komende jaren verder investeren in treinen en infrastructuur voor autonoom spoorvervoer. Op termijn, zo het streven, kan de technologie in heel Duitsland worden uitgerold voor regionaal spoorvervoer en treinverkeer op lange afstand.
Tijdens het ITS-congres van 11 t/m 15 oktober rijden vier autonome trams op het 23 kilometer lange traject tussen de stations Berliner Tor en Bergedorf/Aumühle. Vanaf december worden ze opgenomen in de reguliere vervoerschema’s. Op het ITS-congres zijn tal van innovaties te ontdekken voor de transportsector en de logistiek. Ook Deutsche Bahn toont haar laatste ontwikkelingen.