Ciągły wzrost natężenia ruchu w połączeniu z rosnącym zapotrzebowaniem na mobilność, zwłaszcza w miastach, zwiększa potrzebę budowania tuneli. Są to obiekty newralgiczne w całym systemie transportowym miasta, które by chronić użytkowników i całą inwestycję, muszę spełniać szczególnie wysokie wymagania w zakresie dostępności i bezpieczeństwa.
Według polskich i europejskich standardów tunele o długości przekraczającej 400m powinny być wyposażony w systemy takie jak:
- nadrzędny System Zarządzania Tunelem (SZT) klasy SCADA
- system wykrywania i sygnalizacji pożaru
- system przesyłu danych, monitoringu wideo, wideodetekcji, ANPR
- system wentylacji, nagłośnienia, punktów alarmowych
- zasilanie podstawowe i awaryjne
- oświetlenia podstawowe, awaryjne i ewakuacyjne
- pomiar kierunku i siły wiatru oraz pomiary środowiskowe
- system komunikacji radiowej
- elementy zarządzania ruchem jak m. in.: tablice zmiennej treści VMS, znaki portalowe LCS, sygnalizatory, szlabany, stacje pomiaru ruchu, stacje meteorologiczne
- system zabezpieczenia ruchu tramwajowego (dotyczy tuneli tramwajowych i kolejowych)
Siemens Mobility od kilkunastu lat wyposaża największe polskie tunele w zaawansowane systemy ITS zapewniające maksimum bezpieczeństwa i niezawodności.
Początki systemów ITS w tunelach
Pierwszy projekt z zakresu sterowania ruchem w tunelach to lata 2003-2004 i umowa na system zarządzania tunelem „Wisłostrada” w Warszawie.
Tunel Wisłostrady to główna oś komunikacyjna północ-południe w Warszawie, z której obecnie korzysta ponad 110 tys. pojazdów na dobę. Prowadzimy w nim działania w zakresie sterowania w zależności od warunków ruchu, prac serwisowych i przy okazji wydarzeń losowych oraz imprez masowych.Szymon Majchrzak, kierownik projektu pionu ITS Siemens Mobility Sp. z o.o.
W latach 2007-2008 rozpoczęto prace nad wdrożeniem systemu zarządzania ruchem w jedynym w Polsce tunelu przeznaczonym wyłącznie na potrzeby ruchu tramwajowego i liczącym 1420m o nazwie Krakowski Szybki Tramwaj (KST). Od 2010 r. Siemens Mobility zajmuje się także zarządzaniem ruchem w tunelu drogowym im. Św. Rafała Kalinowskiego pod krakowskim Dworcem Głównym. Ponadto firma realizuje serwisowanie i utrzymanie systemów w obu krakowskich tunelach (drogowym oraz tramwajowym).
W 2016 r. rozpoczęto działania w obszarze serwisu i utrzymania w liczącym blisko 1,5km tunelu drogowym pod „Martwą Wisłą” w Gdańsku.
Praca w tunelu jest bardzo wymagająca. Potrzebna jest wiedza z różnych dziedzin oraz maksymalna koncentracja. Rutynowe podejście do działań serwisowych jest bardzo niebezpieczne. Działamy zgodnie z harmonogramem i zestawieniem czynności, które musimy wykonywać w odpowiednim czasie. Począwszy od codziennych przeglądów kluczowych pomieszczeń obiektu znajdujących się trzech budynkach technicznych oraz pod tunelem, poprzez okresowe przeglądy i kontrolę zainstalowanych systemów, kończąc na corocznym czyszczeniu tunelu. Zdarzają się jednak nagłe sytuacje, na które trzeba być stale przygotowanym i natychmiast reagować aby utrzymać prawidłowe funkcjonowanie tunelu.Andrzej Kuźnicki, kierownik projektu utrzymania tunelu pod Martwą Wisłą, Siemens Mobility Sp. z o.o.
Rok później w ramach rozwoju systemu ITS w Warszawie rozpoczęto także sterowanie ruchem pod tunelem przy rondzie Zesłańców Syberyjskich, nieopodal Dworca Zachodniego w Warszawie. Od 2019 r. realizowane są dostawy związane z budową systemów sterowania ruchem 4 tuneli (3 drogowych i jednego tramwajowego) w ramach Trasy Łagiewnickiej.
Zaawansowana technologia
Wszystkie tunele zarządzane przez Siemens Mobilty w Polsce są zarządzanie w technologii ROute+. To nowoczesne rozwiązanie dla dużych i skalowanych systemów, obsługujące do 2000 systemów rozproszonych, z wbudowanym standardem bezpieczeństwa i konfiguracją na różne systemy operacyjne. Obecnie, zarządzanie ruchem w tunelach w Warszawie odbywa się z wykorzystaniem tej technologii.
System ROute+ to oprogramowanie pozwalające na obserwowanie, rejestrowanie, przetwarzanie, sterowanie, alarmowanie, raportowanie zdarzeń w tunelach, ale także wspierające procesy optymalizacji, serwisu i utrzymania. To znacznie ułatwia zarzadzanie tunelem, gwarantując prawidłową i bezpieczną eksploatację.Sławomir Matla, kierownik serwisu tunelu pionu ITS Siemens Mobility Sp. z o.o.